De hype ronde de Bitcoin kan u niet ontgaan zijn. De munt die na de introductie lange tijd niet meer waard was dan 10 eurocent. De hoogste koers ooit was ruim 900 euro en de afgelopen 24 uur bewoog de koers tussen 700 en 670 euro. Uiteraard is het voor een algemeen geaccepteerd betaalmiddel wenselijk dat een dergelijke volatiliteit niet bestaat. Toch is dat niet eens de belangrijkste reden waarom de Bitcoin nooit een wettig betaalmiddel zal worden. Daar zijn twee andere belangrijke redenen voor.
Tulpenmanie
Tulpenmanie was een hausse in de tulpenhandel in Holland en Utrecht die rond 1634 opkwam en waaraan begin februari 1637 een abrupt einde kwam. Het verschijnsel wordt ook tulpomanie, tulpenwoede, tulpengekte, bollengekte en bollenrazernij genoemd. In de Hollandse Gouden Eeuw bereikten de prijzen van de nieuw geïntroduceerde tulpenbollen extreme hoogten. In januari 1637 werden tulpenbollen verkocht voor meer dan tien keer het jaarsalaris van een ervaren vakman en waren ze ongeveer evenveel waard als een Amsterdams grachtenpand.
Ook werd er gespeculeerd in opties op tulpen, die op dat moment nog in de grond zaten. De Tulpenmanie wordt door economen gezien als de eerste uitgebreid beschreven bubbel (speculatiegolf) in de wereldgeschiedenis. De term tulpenmanie wordt vaak gebruikt als metafoor voor een grote economische bubbel.
Credits afbeelding: Jesslee Cuizon (CC)
Regulering
De eerste reden waarom de Bitcoin nooit een wettig betaalmiddel wordt is dat er geen regulering bestaat en dat de gebruiker anoniem betalingen kan verrichten. “Know Your Customer” wordt tegenwoordig bij alle banken met hoofdletters geschreven. Ik zal u twee voorbeelden schetsen hoe vergevorderd dit is doorgevoerd.
Bij een externe audit bij een grote Nederlandse bank werd een dossier gecontroleerd waar tien jaar geleden zo’n 12 miljoen euro op een rekening werd gestort vanwege de verkoop van onroerend goed. Het gaat hier om een transactie binnen dezelfde bank. De accountmanager van de bank weet van de verkoop, kent de aankopende partij die bij dezelfde bank bankiert en heeft het koopcontract in goede orde ontvangen. De accountmanager van de bank moest zeker drie keer verschijnen in de “verhoorkamer” van de auditoren om duidelijk te maken dat dit een marktconforme prijs was die werd betaald en dat hij voor vrijwel 100 procent kon uitsluiten dat hier geld werd witgewassen.
Wilt u een rekening openen bij de bank? Vergeet uiteraard niet uw paspoort. Daarnaast wordt gekeken of het paspoort als vermist is geregistreerd en er wordt gekeken of u voorkomt in het fraudesysteem van banken. Mocht u een beroep uitoefenen waar een zweem van criminaliteit omheen hangt, zal de bank u vriendelijk verzoeken elders te bankieren.
Wat een schril contrast met de berichtgeving over Silk Road, het underground warehousevoor drugs en wapens waar met Bitcoins betaald kon worden. De criminelen hebben Bitcoin ontdekt omdat hier de regulering ontbreekt en dat volstrekt anoniem transacties kunnen worden verricht. De voorstanders van de Bitcoin zullen dan roepen dat handelaren in Bitcoin deze afspraken ook kunnen maken met overheden. Gelooft u dat zelf als financial freedomhet uitgangspunt is geweest voor deze munt? Wat is de houdbaarheid van een munt als een groot deel van de transacties obscuur is?
Dan is er nog de fraude die behoorlijk toeneemt, maar eerlijk gezegd hebben de banken die ook wel gehad met het skimmen van passen. Ik kan ook nog iets zeggen over het gebrek aan maatschappelijk verantwoord ondernemen omdat PC’s overuren maken om te ‘minen‘, maar dat zijn niet de echte showstoppers.
Deflatie
Nee, het grote probleem van de Bitcoin is de deflatie. Het maximum aantal Bitcoins is 21 miljoen en die zullen ergens rond 2040 zijn ‘gemined’. Hier zit het grootste probleem van de Bitcoin. Door de toename van de populariteit loopt de koers sterk op, waardoor de Bitcoin eigenlijk geen betaalmiddel is, maar een belegging. Als u nu in het bezit bent van één Bitcoin, kunt u daar een leuke fiets voor kopen. De deflatie zal er echter voor zorgen dat u over een jaar wellicht een nieuwe elektrische fiets kunt kopen. Wat ga je doen? Houd je die ene Bitcoin nog een jaar vast of koop je de fiets? En als de koers na een jaar verder stijgt, koop je dan de elektrische fiets of wacht je nog een jaar zodat je een mooie elektrische scooter kunt kopen?
Twee onderzoekers, Dorit Ron en Adi Shamir, publiceerden in 2012 onderstaande tabel. Bijna 60 procent van alle Bitcoin-munten waren slapende. Nog interessanter is dat 97 procent van alle Bitcoin-rekeningen minder dan 10 bitcoins bevatten en slechts 78 “entiteiten” meer dan 10.000 Bitcoins bezaten. Een kleine groep dus die de meerderheid in handen heeft, het is net de echte wereld.
Bron afbeelding: Quantitative Analysis of the Full Bitcoin Transaction Graph (pdf)
Verder onderzoek, geleid door Sergio Lerner, suggereert dat een van die bitcoinmiljonairs de mysterieuze Satoshi Nakamoto is, de vermeende uitvinder van Bitcoin. Nakamoto bezit ongeveer 980K Bitcoins, dat is ongeveer 700 miljoen euro met de huidige wisselkoers. Als je dat aantal Bitcoins valueert volgens de voorspelling van Cameron Winklevoss (40.000 dollar per munt), komt hij bijna aan 30 miljard euro.
Wettig betaalmiddel
Begrijp me goed, ik ben sceptich ten aanzien van de mogelijkheden voor Bitcoin om een wettig betaalmiddel te worden. Ik ben geen Bitcoin basher, in het geheel niet. Ik volg met grote interesse de markt voor digitale valuta en ik zie er zeker de voordelen hier van in. De Bitcoin heeft echter beperkingen, waardoor ik niet denk dat dit het digitale betaalmiddel van de toekomst gaat worden. Of je er dan vanaf moet blijven? Ook de IRS, de Amerikaanse belastingdienst, heeft buitengewone interesse in de Bitcoin en beraadt zich opbelastingmaatregelen.
Of de broers Winklevoss gelijk gaan krijgen weet ik niet, maar ik zie ook nog wel een enorm potentieel in de koers. Had ik nu maar een snelle PC, dan ging ik vanavond nog even ‘minen‘.
Credits afbeelding: Antana (CC)
